Źródła archiwalne o hodowli karpia w Księstwie Zatorskim

1. Najstarsza informacja dotycząca hodowli ryb pochodzi z XIV wieku. Jest to nazwa sadzawka wymieniona w Dok.Mp IV 187 pod datą 1377. W średniowieczu określa ona zbiornik wodny w zagłębieniu naturalnym lub wykopany w ziemi służący do hodowli ryb, oznacza też staw rybny. Łacińska nazwa: piscina. Zob. Słownik Staropolski pod red. St. Urbańczyka, Wrocław. Zachowały się wzmianki o sadzawkach króla Władysława Jagiełły; item a poracione piscine in Schloniky videlicet szaczowka (Piekosiński F., Rachunki dworu króla Władysława Jagiełły i królowej Jadwigi z lat 1388 do 1420, Kraków 1896, s. 555).
2. Nazwa karp (z łac. cyprinus carpio) po raz pierwszy występuje pod datą 1413r. w materiałach do historii prawa i heraldyki polskiej Bolesława Ulanowskiego: Karp vel karasz cassidulus, de clenodio. proclamacione Crakwiczy gerentibus tres pisces super clipeo cum vno capite vlg. trszy carpe (AKH III 307); - 1424 r. w opracowaniu archiwalnym Stanisława Krzyżanowskiego, Podwody kazimierskie 1407-1432: equos versus Bochnya ducentes pisces karpye (AKH XI 427); - w 1450r. w rękopisie kapituły katedry krakowskiej nr 233: gorillus...est quidam piscis vlg. Carpy (Rp.Kap.Kr.); - 1466r. w Aktach Grodzkich i Ziemskich z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z Archiwum tzw. bernadyńskiego we Lwowie - najdawniejsze zapiski sądów halickich 1435-1475, Lwów 1868: carpoticula.., est quidam - piscis carp; unum piscem al. Carp eztradere debet (AGZ XII 313); - 1472r. materiałach źródłowych do słownictwa przyrodniczego średnich wieków w Polsce Józefa Rostafniskiego (Kraków 1900r., T. 1) - Rost nr 1424; -1478r. w najdawniejszych zapiskach sądu ziemskiego przemyskiego 1469-1506: ipsa familia tua et coadiutores tui exprandiderunt al. whilowyly pisces ipsius in eadem piscina..., videlicet cassidoros al. Carpye et percas al. Okvnye (AGZ XVIII 175); - 1500r. w przyczynkach do średniowiecznego słownictwa polskiego Bolesława Erzpki (Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego XXXIV 1-139): Karp gorillus ib. 13; Carp carumpus ib. 32; Karp calumpus. Zob. Słownik Staropolski pod red. St. Urbańczyka, T. III, z. 1 Wrodaw 1960r.
3. W 1393 r. wśród wydatków dworu króla Władysława Jagiełły była kwota wydana „za rybę żywą kupioną i przeznaczoną do przesłania Wisłą do sadzawek do Niepołomic” Zob. F. Piekosiński, Rachunki dworu króla Władysława Jagiełły i królowej Jadwigi z lat 1388 do 1420, Kraków 1896r. , s. 563,
4. Przywilej z 24 VI 1493r. w którym Jan - książę oświęcimski i zatorski zezwala mieszczanom Zatora na założenie dwóch sadzawek, sygn. Zator l, Zob. kopia przywileju z Archiwum Państwowego Kraków,
5. Przywilej z 1524 r. króla Zygmunta potwierdzający przywilej Jana – księcia oświęcimskiego i zatorskiego z 1493r., sygn. Zator l, Zob. kopia przywileju z Archiwum Państwowego Kraków,
6. Przywilej z 1532r. króla Zygmunta zezwalający Wawrzyńcowi Myszkowskiemu na zbudowanie stawu miedzy jego wsią dziedziczną Polanka a wsią królewską Piotrowice. Zob. Matricularum Regni Poloniae Summaria, cz. 4, nr 16669 za: Lustracja województwa krakowskiego 1564 r. cz. l, Warszawa 1962r., s.227, cz. 2.
7. Przywilej z 1546 r. króla Zygmunta przyznania na wieczność mieszkańcom Zatora 11 sadzawek, Zob. Matricularum Regni Poloniae Summaria, cz. 4, nr 7800, za: Lustracja województwa krakowskiego 1564r. cz. L, Warszawa 1962r., s.227, cz. 2.
8. Inwentarz majętności Gierałtowskiej wykonany przez Marciannę z Przełyków Komorowską , starościnę oświęcimską, 1678r. w którym wymienia się powinności zarybiania stawów stopniakam, kroczkami, mlodemi., sygn. ADZ 8, Dokument Archiwum Państwowego w Krakowie, Oddział na Wawelu.
9. Inwentarz wsi Porąbka do starostwa Zatorskiego należący z 1709 r. w którym określa się powinność kmieci przewożenia ryb ze stawów, sygn. ADZ 11, Dokument Archiwum Państwowego w Krakowie, Oddział na Wawelu.
10. Inwentarz Grawiczniki z 1738r. - summariusz dochodów z poszczególnych stawów w całym państwie zatorskim, sygn. ADZ 1l, Dokument Archiwum Państwowego w Krakowie, Oddział na Wawelu,
11. Inwentarz Starostwa Zatorskiego z 1773 roku, sygn. ADZ 4 Dokument Archiwum Państwowego w Krakowie, Oddział na Wawelu,
12. Rejestra produktów tudzież inwentarza wszelkiego folwarku Zator (1798-1866) w których wymienia się pola pod uprawę, które były stawami rybnymi z zachowaniem ich nazw, sygn. ADZ 44, Dokument Archiwum Państwowego w Krakowie, Oddział na Wawelu,
13. Wykazy podatkowe wsi: Brzezinka, Piotrowice, Ponikiew, Stare Stawy, m. Zator (l pół. XIX w.) w których dla miasta Zatora wymienia się stawy oraz ich właścicieli (póz. 1006- 1008, 1011,1014,1025-1026,1028), sygn. ADZ 209